Firmware là gì? Bao nhiêu loại? Khác gì với Software không?

Trong thế giới công nghệ hiện đại, từ “Firmware” đã trở nên phổ biến, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ nghĩa và vai trò của nó. Trong bài viết này, hãy cùng MIUI.VN tìm hiểu Firmware là gì, có bao nhiêu loại và có khác gì so với Software hay không nhé!

Firmware là gì?

Firmware là một dạng chương trình máy tính cung cấp kiểm soát mức thấp cho phần cứng cụ thể của thiết bị. Nó được lưu trữ trực tiếp trên thiết bị và đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của nó.

Firmware có vai trò quan trọng trong hoạt động và chức năng của nhiều thiết bị hiện đại hiện nay như máy tính, điện thoại, xe hơi, máy giặt,… Mỗi loại thiết bị sẽ có firmware riêng, được phát triển để điều khiển và tương tác với phần cứng cụ thể của nó.

Firmware là một phần mềm dạng mã lệnh nằm trong thiết bị điện tử
Firmware là một phần mềm dạng mã lệnh nằm trong thiết bị điện tử

Các loại firmware hiện nay

Có nhiều loại firmware khác nhau, nhưng phổ biến nhất là:

  • BIOS: Đây là firmware gốc được lưu trữ trên chip ROM của bo mạch chủ máy tính. BIOS chịu trách nhiệm khởi động máy tính và tải hệ điều hành.
  • UEFI: Đây là một thay thế cho BIOS dựa trên nền tảng mở. UEFI có nhiều tính năng hơn BIOS, chẳng hạn như khả năng khởi động từ các thiết bị lưu trữ lớn hơn và hỗ trợ giao diện đồ họa người dùng.
Hai loại firmware hiện nay là BIOS và UEFI
Hai loại firmware hiện nay là BIOS và UEFI

So sánh firmware và software

Mặc dù cả firmware và phần mềm (software) đều thuộc loại “phần mềm”. Tuy nhiên, hai thuật ngữ này không có cùng ý nghĩa và không thể thay thế cho nhau. Dưới đây là sự khác biệt giữa firmware và phần mềm:

Tiêu chíFirmwareSoftware
Khái niệm cơ bảnPhần mềm điều khiển phần cứngChương trình máy tính
Ngôn ngữNgôn ngữ mã lập trình cấp thấpNgôn ngữ mã lập trình cấp thấp và cao
Kích thướcNhỏ (thường vài kilobyte)Không giới hạn
Mục đíchKiểm soát và quản lý phần cứngCung cấp tính năng và ứng dụng
Lưu trữBộ nhớ không ổn định (ROM, flash)Bộ nhớ khả biến, ảo và không ổn định
Cập nhậtThường không được cập nhậtCó thể cập nhật và nâng cấp

Bạn có thể hiểu đơn giản firmware có khả năng điều khiển và quản lý dữ liệu trên các thiết bị. Software thì là một khái niệm rộng hơn, bao gồm các chương trình, ứng dụng và các thành phần khác, có thể cài đặt, cập nhật và gỡ bỏ trên máy tính hoặc các thiết bị.

So sánh firmware và software
So sánh firmware và software

Các bản cập nhật firmware ở đâu?

Các nhà sản xuất phần cứng thường có trang web chính thức mà người dùng có thể tìm thấy và tải xuống bản cập nhật firmware cho thiết bị của họ. Trên trang web này, người dùng thường có thể tìm thấy các hướng dẫn cài đặt và hướng dẫn cập nhật firmware.

Các nhà sản xuất ổ đĩa CD, DVD và BD thường phát hành các bản cập nhật firmware để đảm bảo sự tương thích của phần cứng với các phương tiện mới. Mục đích của việc này là nhằm cải thiện hiệu suất hoạt động, sửa lỗi và tối ưu hóa hoạt động của ổ đĩa.

Các nhà sản xuất phần cứng thường có trang web để update firmware
Các nhà sản xuất phần cứng thường có trang web để update firmware

Cách áp dụng các bản cập nhật firmware

Cách áp dụng các bản cập nhật firmware không thể nói một cách chung chung được vì các thiết bị khác nhau có cách thức cài đặt khác nhau. Một số firmware có thể được áp dụng thông qua kết nối không dây và tương tự như việc cập nhật phần mềm thông thường.

Các thiết bị của Apple, Android đôi khi cũng nhận được bản update firmware. Nó cho phép bạn tải xuống và cài đặt firmware trực tiếp từ thiết bị của mình, giúp bạn không cần phải thực hiện quá trình này bằng cách thủ công.

Một số thiết bị như các router có một phần riêng biệt trong giao diện quản trị ADMIN, cho phép bạn áp dụng cập nhật firmware. Thông thường, đây là một phần có nút “Open” hoặc “Browse” cho phép bạn chọn firmware đã tải xuống.

Cách áp dụng các bản cập nhật firmware
Cách áp dụng các bản cập nhật firmware

Lưu ý quan trọng khi cập nhật firmware

Trước khi bắt đầu cập nhật firmware hãy đọc kỹ hướng dẫn. Điều này sẽ giúp bạn hiểu rõ quá trình cập nhật và đảm bảo bạn thực hiện đúng các bước cần thiết. Trước khi cập nhật, hãy sao lưu tất cả dữ liệu quan trọng trên thiết bị để tránh tình trạng mất dữ liệu.

Việc kiểm tra số model và phiên bản firmware phù hợp là rất quan trọng để tránh áp dụng sai firmware cho thiết bị. Kiểm tra thông tin này giúp đảm bảo rằng bạn đang tải xuống và áp dụng chính xác phiên bản firmware phù hợp với thiết bị của mình.

Lưu ý quan trọng khi cập nhật firmware
Lưu ý quan trọng khi cập nhật firmware

Câu hỏi thường gặp về Firmware

Firmware là ROM hay RAM?

Firmware không thuộc ROM hoặc RAM, nó được lưu trữ trong ROM, EPROM, EEPROM và bộ nhớ flash. Để cập nhật firmware, các mạch tích hợp ROM yêu cầu thay thế vật lý hoặc EPROM và bộ nhớ flash cần được lập trình lại thông qua quy trình đặc biệt.

Firmware không thuộc ROM hoặc RAM
Firmware không thuộc ROM hoặc RAM

Firmware có giống như bản cập nhật không?

Fuyên thay đổi như cirmware không thường xác bản cập nhật vài tháng một lần và quá trình cập nhật firmware thường đòi hỏi các quy trình đặc biệt. Vì firmware được lưu trữ trong bộ nhớ cố định, nó giữ nguyên sau mỗi khởi động và không thay đổi dễ dàng.

Firmware gần giống như bản cập nhật nhưng cao hơn
Firmware gần giống như bản cập nhật nhưng cao hơn

Không cập nhật firmware có sao không?

Khi hệ thống không được cập nhật firmware đều đặn, nó trở nên dễ bị tấn công hơn do các lỗ hổng bảo mật chưa được vá. Điều này có thể gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về mặt tài chính hoặc thậm chí dẫn đến thời gian ngừng hoạt động của hệ thống.

Không cập nhật firmware có thể gây ra hàng loạt lỗi phát sinh
Không cập nhật firmware có thể gây ra hàng loạt lỗi phát sinh

Làm cách nào để bạn cập nhật firmware của router?

Hãy tải về bản cập nhật firmware từ trang web của nhà sản xuất (nếu có thể) và sau đó đăng nhập vào trung tâm cài đặt của router (thông thường là 192.168.1.1) để tìm phần firmware.

Cách cài đặt có thể khác nhau tùy theo nhà sản xuất, thường có thể tìm thấy trong phần Advanced hoặc Management. Tìm lựa chọn cập nhật phần mềm và làm theo hướng dẫn trên màn hình để áp dụng bản cập nhật firmware và khởi động lại router.

Hãy tải về bản cập nhật firmware từ trang web của nhà sản xuất
Hãy tải về bản cập nhật firmware từ trang web của nhà sản xuất

Làm cách nào để cập nhật firmware của AirPods?

Để cập nhật AirPods, trước tiên hãy mở ứng dụng Settings trên iPhone của bạn. Chạm vào mục Bluetooth trong danh sách, tìm và chọn biểu tượng thông tin (i) đi kèm với tên AirPods của bạn, cuộn xuống và chọn mục About.

Sau khi thực hiện các bước trên và xác nhận rằng có một bản vá firmware mới, đặt AirPods của bạn vào trong hộp sạc và kết nối hộp sạc với nguồn điện. Hãy đảm bảo rằng hộp sạc đặt gần iPhone của bạn, để đảm bảo kết nối ổn định và nhanh chóng.

Cách để cập nhật firmware của AirPods?
Cách để cập nhật firmware của AirPods?

Hai loại firmware khác nhau được sử dụng trên bo mạch chủ là gì?

BIOS là cụm từ viết tắt của Basic Input Output System, đây là firmware chạy trên bo mạch chủ. Có hai loại BIOS thường gặp trên bo mạch chủ: BIOS UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) và Legacy BIOS.

Hai loại firmware đó là BIOS UEFI và Legacy BIOS
Hai loại firmware đó là BIOS UEFI và Legacy BIOS

Làm cách nào để cập nhật firmware trên TV Samsung?

Nếu TV nhà bạn đã được kết nối với Wi-Fi thì TV sẽ tự động tải về khi có bản cập nhật mới. Trong trường hợp không cập nhật được thì bạn hãy truy cập theo đường dẫn  Settings > Support > Software Update > Auto Update để cập nhật firmware.

Cách để cập nhật firmware trên TV Samsung
Cách để cập nhật firmware trên TV Samsung

Làm cách nào để tắt mật khẩu firmware trên máy Mac?

Bạn có thể làm điều này bằng cách tắt máy và sau đó nhấn và giữ phím Command + R trong quá trình khởi động lại để vào Recovery Mode. Chọn Utilities > Startup Security Utility Turn Off Firmware Password.

Cách tắt mật khẩu firmware trên máy Mac
Cách tắt mật khẩu firmware trên máy Mac

Xem thêm:

Như vậy là MIUI.VN đã giải đáp thắc mắc về Firmware là gì, nó có bao nhiêu loại và khác gì với Software. Nếu bạn cảm thấy bài viết này hữu ích thì bạn hãy chia sẻ bài viết này đến rộng rãi nhé!

Để lại bình luân

Nhập bình luận tại đây
Để lại tên bạn ở đây

BÀI VIẾT THỊNH HÀNH

Bài viết liên quan